Historia harcerstwa

Historia skautingu i harcerstwa w pigułce:

• 22.02.1857 – urodził się Robert Baden-Powell.
• 1907 – początek skautingu i obóz na wyspie Brownsea.
• 1908 – wydanie książki „Scouting for Boys”, w której przedstawił ideę i podstawowe zasady skautingu.
• 1909 – idea skautingu trafiła do Polski.
• 1912 – Kazimierz Lutosławski utworzył projekt Krzyża Harcerskiego.
• 1918 – początek Związku Harcerstwa Polskiego.
• 1920 – powstanie WOSM.
• 1928 – utworzenie WAGGGS.
• 1931 – początek ruchu zuchowego.
• 1939 – wybuchła II wojna światowa, zejście ZHP „do podziemia”, powstały Szare Szeregi.

Biografie:

1. Robert Baden-Powell (1857 r. – 1941 r.) – twórca skautingu, wsławił się obroną miasta Mafeking. Zorganizował obóz na wyspie Brownsea. Napisał „Scouting for Boys”. Ożenił się z Olave St. Clair, która przejęła organizację skautek – Girl Guides. Został wybrany Naczelnym Skautem Świata. Za pracę skautową otrzymał tytuł lorda – Barona of Gilwell.
2. Andrzej Małkowski (1888 r. – 1919 r.) – twórca polskiego skautingu. Przetłumaczył książkę „Skauting dla chłopców”. Wszedł w skład pierwszej Komendy Skautowej we Lwowie. Był twórcą „Skauta” – pierwszego polskiego dwutygodnika skautowego. Ożenił się z Olgą Drahonowską, która była jedną z twórczyń polskiego skautingu, współautorką hymnu harcerskiego oraz założycielką szkół instruktorskich.
3. Aleksander Kamiński (1903 r. – 1978 r.) – pedagog, wychowawca, profesor nauk humanistycznych, współtwórca metodyki zuchowej, żołnierz Armii Krajowej oraz jeden z ideowych przywódców Szarych Szeregów, przewodniczący Prezydium Rady Naczelnej Związku Harcerstwa Polskiego. Jego ważniejsze książki to: „Antek Cwaniak” i „Kamienie na szaniec”.

Szczegółowa historia harcerstwa

• 1909 – idea skautingu, która narodziła się w Anglii, trafia do Polski
• 1910 – Andrzej Małkowski, za karę z powodu spóźnienia na spotkanie, tłumaczy książkę twórcy skautingu „Scouting for boys”. Jej polski tytuł brzmi: „Scouting jako system wychowawczy młodzieży – na podst. dzieła Generała Roberta Baden-Powella”. Nie jest to dosłowne tłumaczenie pracy angielskiego generała, lecz jej opracowanie, z uwzględnieniem polskich realiów.
• 1911 – w maju 21. Zostaje powołana Naczelna Komenda Skautowa. Na jej czele stoi Naczelnik – Kazimierz Wyrzykowski. Ukazuje się rozkaz Małkowskiego, powołujący drużyny skautowe. 15 października ukazuje się pierwszy numer harcerskiego czasopisma „Skaut”
• 1913 – reprezentacja Polskich harcerzy  uczestniczy w Brytyjskim Zlocie w Birmingham.
• 1914-1918 – harcerze walczą w polskich formacjach wojskowych podczas I wojny światowej, a także w Powstaniu Wielkopolskim. W armii służy ok. 9 tysięcy harcerzy.
• 1919 – w katastrofie morskiej umiera jeden z twórców polskiego harcerstwa – Andrzej Małkowski.
• 1920 – odbywa się 1. Walny Zjazd ZHP, który zatwierdza treść Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego, opartego na tekstach z roku 1911.
• 1931 – ukazuje się „Antek Cwaniak” autorstwa Aleksandra Kamińskiego. Książka, będąca częścią zuchowej trylogii daje impuls do powstania nowej grupy wiekowej w ZHP – zuchów. Ruch zuchowy to praca z najmłodszymi członkami ZHP, dziś uczniami klas 0-3 szkół podstawowych.
• 1931 – Powstają drużyny specjalnościowe – żeglarskie, szybowcowe i inne. Zaczyna docierać także do środowisk robotniczych i chłopskich.
• 1935 – zostaje zakończona budowa flagowego okrętu polskiego harcerstwa – „Zawiszy Czarnego”.
  • Lipiec 1935 – w Spale odbywa się z okazji 25-lecia istnienia naszego ruchu Jubileuszowy Zlot Harcerstwa Polskiego
• 1936 – Związek Harcerstwa Polskiego zostaje uznane za „stowarzyszenie wyższej użyteczności”
• Wiosna 1938 – rejestracja harcerzy i harcerek powyżej 15 roku życia, którzy mogą być przydatni do prowadzenia służby pomocniczej Wojsku Polskiemu  w przypadku konfliktu zbrojnego.
• 1939 – od roku funkcjonuje pogotowie wojenne harcerek, zostaje powołane pogotowie wojenne harcerzy.
• 1 września 1939 – wybucha II wojna światowa. Harcerze i instruktorzy biorą udział w walkach na froncie i obronie miast i miasteczek. Pełnią także służbę sanitarną i łącznościową.
• 27 września 1939 – w warszawskim mieszkaniu Tadeusza Borowieckiego. przy ulicy Polnej 27 w Warszawie podjęto decyzję o przejściu ZHP „do podziemia”. Nazwę Szare Szeregi przyjęto najprawdopodobniej w okolicach grudnia 1939.
• 20 maja 1943 r. – harcerze uczestniczyli w odbiciu więźniów na stacji kolejowej Celestynów. Akcja powiodła się. 4 niemieckich żołnierzy zabito. Uwolniono 49 więźniów uwolnionych.
• 1 sierpnia 1944 – wybucha trwające 63 dni Powstanie Warszawskie. Bataliony harcerskie „Zośka” i „Parasol” walczyły na warszawskiej Woli, Starówce i Czerniakowie
• 18 stycznia 1945 – Szare Szeregi zostają rozwiązane przez Naczelnika Szarych Szeregów – Leona Marszałka
• 1948 – powstaje HSP – Harcerska Służba Polsce. Jej cel to wsparcie w odbudowie Polski. Następuje również połączenie, wcześniej rozdzielonych, pionów męskiego i żeńskiego. Utworzenie Związku Harcerstwa Polskiego poza granicami kraju.
• 1950 – Władze wprowadzają zakaz używania stroju i odznak harcerskich, wprowadzają nowe Prawo i Przyrzeczenie. ZHP zostaje wcielone w struktury Związku Młodzieży Polskiej . Opiera się ona na wzorze radzieckim, niestosując harcerskich zasad. Członkowie noszą białe koszule z czerwonymi chustami.
• 1956 – w Łodzi obraduje zjazd, podczas którego dochodzi do reaktywowania ZHP ze wszystkimi tradycjami, umundurowaniem.
• 1958 – Powstaje Nieprzetarty Szlak, w ramach którego instruktorzy harcerscy pracują z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną.
• 1989 – dochodzi do powstania organizacji poza ZHP, w lutym powstaje największa z nich – Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, a w grudniu – Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego „Zawisza”.
• 1995 – Zjazd ZHP przywraca historyczną (przedwojenną) rotę Przyrzeczenia Harcerskiego.
• 1996 – ZHP powraca do struktur międzynarodowych organizacji skautowych: Światowej Organizacji Skautów (WOSM) i Światowego Stowarzyszenia Skautek i Przewodniczek (WAGGGS). W dwudziestoleciu międzywojennym ZHP było członkiem i aktywnym uczestnikiem obu organizacji.
• 1999 – po reformie administracyjnej w kraju w ZHP funkcjonuje 17 chorągwi (16 wojewódzkich i stołeczna).
• 2003 – wchodzi w życie nowy podział grup wiekowych w ZHP, dostosowany do reformy edukacyjnej. Działają zuchy (uczniowie klas 0-3 szkół podstawowych), harcerze (klasy 4-6), harcerze starsi (gimnazjaliści) i wędrownicy (16-25 lat).
• 2006 – w życie wchodzi reforma mundurowa.
• 2007 – ZHP wraz organizacjami zrzeszonymi w WOSM obchodzi 100-lecie skautingu. Odbywa się z tej okazji Zlot Związku Harcerstwa Polskiego w Kielcach, oraz Światowe Jamboree w Wielkiej Brytanii.
• 2010 – ZHP obchodzi Jubileusz 100-lecia harcerstwa, z tej okazji odbywa Jubileuszowy Zlot ZHP w Krakowie.